XÂY DỰNG KHỐI ĐẠI ĐOÀN KẾT TOÀN DÂN TỘC THEO TINH THẦN NGHỊ QUYẾT ĐẠI HỘI XIII CỦA ĐẢNG

XÂY DỰNG KHỐI ĐẠI ĐOÀN KẾT TOÀN DÂN TỘC THEO

 TINH THẦN NGHỊ QUYẾT ĐẠI HỘI XIII CỦA ĐẢNG

Ths. Lò Thị Dung

Giảng viên Khoa Xây dựng Đảng - Trường Chính trị tỉnh

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã vạch ra phương châm cho sự thắng lợi của cách mạng Việt Nam: “Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết. Thành công, thành công, đại thành công”[1]. Do đó, trong bất kỳ hoàn cảnh lịch sử nào, Đảng ta xác định đại đoàn kết toàn dân tộc là đường lối chiến lược của cách mạng Việt Nam, là động lực to lớn để cách mạng Việt Nam đi đến thắng lợi. Điều đó đã được chứng minh nhân dân Việt Nam đã cùng đoàn kết tạo nên sức mạnh không gì lay chuyển nổi của khối đại đoàn kết toàn dân tộc qua thắng lợi của cuộc cách mạng tháng Tám năm 1945, chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ năm 1954 và đại thắng mùa xuân năm 1975. Tiếp đó là những thắng lợi trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đó chính là thể hiện ý thức độc lập dân tộc, tự chủ, coi độc lập dân tộc và toàn vẹn lãnh thổ là thiêng liêng, bất khả xâm phạm, là tinh thần đoàn kết vì đại nghĩa dân tộc, bảo vệ lợi ích chung của dân tộc, bảo vệ văn hóa dân tộc, là tình nghĩa đồng bào chung cội nguồn, chung vận mạng.

Thực hiện theo tư tưởng Hồ Chí Minh: “Trong bầu trời không gì quý bằng nhân dân. Trong thế giới không gì mạnh bằng lực lượng đoàn kết của nhân dân”[2], trong các kỳ Đại hội, Đảng ta luôn khẳng định vị trí, tầm quan trọng của xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc. Nếu theo tinh thần Nghị quyết Đại hội VI (1986) Đảng ta xác định là “dân làm gốc”, thì đến Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII (2016), Đảng đã khẳng định: “Đại đoàn kết toàn dân tộc là đường lối chiến lược của cách mạng Việt Nam, là động lực và nguồn lực to lớn trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc trên nền tảng liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức do Đảng lãnh đạo. Phát huy mạnh mẽ mọi nguồn lực, mọi tiềm năng sáng tạo của nhân dân để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; lấy mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, độc lập, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” làm điểm tương đồng; tôn trọng những điểm khác biệt không trái với lợi ích chung của quốc gia - dân tộc”[3]. Quan điểm chỉ đạo trên của Đảng đã định hướng cho cấp ủy, chính quyền các cấp, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội xây dựng nội dung, phương pháp, cách thức trong tập hợp khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Qua đó, khối đại đoàn kết toàn dân tộc ngày càng được củng cố và tăng cường, là động lực để thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội ở các địa phương.

Với tinh thần Đại hội XIII của Đảng là Đại hội thể hiện cho ý chí toàn dân tộc để xây dựng và phát triển đất nước, quan điểm của Đảng về xây dựng và phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc vừa kế thừa, vừa bổ sung, phát triển những quan điểm mà Đảng ta đã xây dựng qua quá trình lãnh đạo cuộc cách mạng giải phóng dân tộc và xây dựng chủ nghĩa xã hội, thể hiện tập trung một số vấn đề sau:

Thứ nhất, tiếp tục khẳng định vị trí chiến lược của khối đại đoàn kết dân tộc

Trên cơ sở đánh giá những thành tựu của 35 năm đối mới, 30 năm thực hiện Cương lĩnh năm 1991, đặc biệt, trong 10 năm thực hiện Cương lĩnh (bổ sung, phát triển) Đảng ta đã tiếp tục khẳng định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của nước ta là phù hợp với thực tiễn Việt Nam và xu thế phát triển của thời đại; sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng là nhân tố hàng đầu quyết định thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Song Đảng ta đã khẳng định: “Cương lĩnh của Đảng tiếp tục là ngọn cờ tư tưởng, ngọn cờ chiến đấu, ngọn cờ quy tụ sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc phấn đấu vì một nước Việt Nam “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”[4]. Đồng nghĩa Đảng ta khẳng định sức mạnh đại đoàn kết dân tộc là yếu tố tạo nên những thắng lợi trong thực hiện các cương lĩnh xây dựng đất nước, cụ thể là Cương lĩnh (bổ sung, phát triển 2011). Đảng xây dựng Cương lĩnh và thực hiện Cương lĩnh là trên nền tảng của khối đoàn kết dân tộc. Đây chính là một trong những yếu tố mới và đặc biệt quan trọng mà Đảng ta nhận định tại Đại hội XIII.

Đặc biệt, đánh giá một trong những nguyên nhân quan trọng của những thành tựu thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội trong Nghị quyết XII, Đảng khẳng định đó là có “sự phối hợp đồng bộ của hệ thống chính trị; phát huy sức mạnh đại đoàn kết dân tộc”[5]. Đảng cũng nhấn mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc là nguyên nhân trọng tâm để đưa đất nước ta vượt qua những khó khăn thách thức trong năm 2020 – vừa giữ ổn định chính trị vừa phát triển kinh tế và phòng chống dịch Covid-19.

Như vậy, từ sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc tạo nên những thắng lợi to lớn trong sự nghiệp xây dựng đất nước giai đoạn hiện nay, Đảng ta tiếp tục khẳng định khối đại đoàn kết toàn dân tộc là vị trí chiến lược của nước ta.

Thứ hai, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc là mục tiêu quan trọng trong quá trình xây dựng đất nước

Đại đoàn kết dân tộc là mục tiêu, nhiệm vụ hàng đầu của Đảng, của dân tộc. Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, yêu nước nhân nghĩa - đoàn kết là sức mạnh, là mạch nguồn của mọi thắng lợi. Do đó, đại đoàn kết dân tộc phải được xác định là mục tiêu, nhiệm vụ hàng đầu của Đảng, phải được quán triệt trong tất cả mọi lĩnh vực, từ đường lối, chủ trương, chính sách tới hoạt động thực tiễn của Đảng. Trong Đại hội XIII, Đảng ta xác định mục tiêu: “…phát huy ý chí và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc kết hợp với sức mạnh thời đại; đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, công nghiệp hoá, hiện đại hoá; bảo vệ vững chắc Tổ quốc, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định; phấn đấu để đến giữa thế kỷ XXI, nước ta trở thành nước phát triển, theo định hướng xã hội chủ nghĩa”[6]. Từ việc xác định mục trên, có thể thấy rằng, khối đại đoàn kết toàn dân tộc không những là động lực phát triển quan trọng của đất nước, khơi dậy mãnh mẽ tinh thần yêu nước, ý chí tự cường của dân tộc mà còn là một trong những mục tiêu quan trọng nước ta hướng đến. Qua đó, có thể khẳng định khối đại đoàn kết toàn dân tộc không tự nhiên có, mà phải trên cơ sở xác định mục tiêu để tập hợp và xây dựng. Mặt khác, Đảng ta xác định như vậy là do xuất phát từ bản chất, chế độ của Nhà nước ta là nhà nước của dân, do dân, vì dân. Chính vì vậy, mục tiêu xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc đồng nhất với mục tiêu hướng đến của nước ta trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội.

Thứ ba, xác định rõ nguyên tắc trong xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc

Trong Đại hội lần thứ XIII, Đảng ta đã thắng thắn chỉ ra rằng: “Sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và dân chủ xã hội chủ nghĩa có lúc, có nơi chưa được quan tâm phát huy đầy đủ”[7]. Do đó, trong sự nghiệp cách mạng hiện nay vấn đề củng cố, tăng cường khối đại đoàn kết dân tộc là vấn đề hệ trọng không những trước mắt mà còn lâu dài và phải dựa trên những nguyên tắc cơ bản:

(1) Phát huy sức mạnh của khối liên minh công – nông – trí

Đại đoàn kết toàn dân tộc là đoàn kết ở mức độ bền chặt, tính thống nhất cao, phạm vi rộng rãi, tập hợp đối tượng đa dạng, gồm mọi người Việt Nam phấn đấu vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Trong đó, Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII tiếp tục khẳng định sức mạnh của khối liên minh công nhân, nông dân và đội ngũ trí thức chính là nhân tố nòng cốt để  mở rộng và phát triển khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Đảng ta định hướng: “Xây dựng giai cấp công nhân hiện đại, lớn mạnh; nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp, tác phong công nghiệp, kỷ luật lao động thích ứng với cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; Phát huy vai trò chủ thể của giai cấp nông dân trong phát triển nông nghiệp, kinh tế nông thôn gắn với xây dựng nông thôn; Xây dựng đội ngũ trí thức ngày càng lớn mạnh, có chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong tình hình mới”[8].

(2) Phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, bảo đảm quyền làm chủ của nhân dân

Dân chủ là động lực của tiến bộ xã hội, của phát triển. Nền dân chủ mà nước ta đang ra sức xây dựng là nền dân chủ của tuyệt đại đa số nhân dân, gắn với công bằng và tiến bộ xã hội trong từng bước phát triển và từng chính sách phát triển. Do đó, đại đoàn kết toàn dân tộc phải được xây dựng trên nền tảng dân chủ, bảo đảm và phát huy tốt quyền làm chủ của nhân dân đối với mọi hoạt động của đời sống xã hội. Đảng yêu cầu: “Thực hiện tốt, có hiệu quả phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng” ; “đề cao vai trò chủ thể, vị trí trung tâm của nhân dân trong chiến lược phát triển đất nước”[9]. Cụ thể, trong định hướng phát triển đất nước giai đoạn 2021 – 2030, Đảng xác định: “Thực hành và phát huy rộng rãi dân chủ xã hội chủ nghĩa, quyền làm chủ và vai trò tự quản của nhân dân; phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc; củng cố, nâng cao niềm tin của nhân dân, tăng cường đồng thuận xã hội”[10]. Đó chính là chủ trương, đường lối chính trị đúng đắn, là cơ sở vững chắc để mở rộng khối đại đoàn kết toàn dân tộc được Đảng ta xác định rõ hơn tại Đại hội XIII.

(3) Kiên quyết đấu tranh những biểu hiện chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc

Trong bất kỳ thời kỳ nào, các lực lượng thù địch luôn dùng mọi thủ đoạn hòng chia rẽ, làm suy yếu sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc. Chúng bôi nhọ lịch sử, tuyên truyền, gieo rắc, hoài nghi tính chính nghĩa của các cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc, phủ định thành tựu của cách mạng và công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội, xuyên tạc chủ nghĩa Mác-Lênin, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Nên Đại hội XIII, Đảng ta kiên quyết chỉ rõ: “Nghiêm trị mọi âm mưu, hành động  chia rẽ, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc;… kiên quyết đấu tranh xử lý nghiêm minh những những đối tượng lợi dụng tôn giáo chống phá Đảng, Nhà nước, chế độ xã hội chủ nghĩa; chia rẽ, phá hoại đoàn kết tôn giáo và khối đại đoàn kết toàn dân tộc”[11].

Thứ tư, tiếp tục xác định vai trò trung tâm của Mặt trận Tổ quốc trong tập hợp, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc

Trải qua hơn 90 năm trưởng thành và phát triển, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã góp phần to lớn làm nên những thắng lợi vĩ đại trong sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã triển khai nhiều hoạt động rộng rãi và thiết thực, đóng góp to lớn vào việc giải quyết những vấn đề quốc kế dân sinh, tháo gỡ các bức xúc trong nhân dân. Trong công cuộc xây dựng đất nước hiện nay đứng trước nhiều thời cơ và thách thức, bốn nguy cơ mà Đảng đã chỉ ra còn tồn tại có mặt còn gay gắt hơn. Chính vì vậy, phát huy sức mạnh đại đoàn kết dân tộc tiếp tục là động lực quan trọng để xây dựng trong công cuộc xây dựng đất nước hiện nay. Mặt trận Tổ quốc với vai trò trung tâm đoàn kết toàn dân, tập hợp rộng rãi mọi tầng lớp nhân dân. Đảng tiếp tục khẳng định: “Tăng cường vai trò nòng cốt chính trị, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội trong xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc”[12]. Bên cạnh đó, Đảng cũng yêu cầu: “Phải đổi mới tổ chức bộ máy, nội dung và phương thức hoạt động, nâng cao trách nhiệm của đội ngũ cán bộ Mặt trận; Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội là nòng cốt để nhân dân làm chủ”[13]. Đây chính là quan điểm định hướng của Đảng để Mặt trận Tổ quốc tiếp tục là nơi thể hiện ý chí, nguyện vọng của khối đại đoàn kết toàn dân; tập hợp và phát huy quyền làm chủ của nhân dân, đoàn kết, động viên nhân dân cùng nhau khắc phục những khó khăn, phấn đấu vươn lên giành những thành tựu to lớn về kinh tế, chính trị, xã hội.

Tóm lại, Đại hội XIII của Đảng xác định rõ hơn về chiến lược xây dựng đại đoàn kết toàn dân tộc. Từ mục tiêu, quan điểm đến đường lối, chủ trương và định hướng các chính sách đã thể hiện bước phát triển mới về tư duy của Đảng trong xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, từ đó để các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội tổ chức triển khai thực hiện hiệu quả trong thời gian tới./.