Xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên Trường Chính trị tỉnh Sơn La đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn mới hiện nay.

Xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên Trường Chính trị tỉnh Sơn La đáp ứng yêu cầu trong giai đoạn mới hiện nay.

Trong mọi thời kỳ cách mạng, công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ của Đảng luôn có vai trò hết sức quan trọng. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết: “Cán bộ là cái gốc của mọi công việc”,“huấn luyện cán bộ là công việc gốc của Đảng”. Để đáp ứng yêu cầu mới hiện nay về công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho đội ngũ cán bộ, Đại hội XIII của Đảng  tiếp tục xác định rõ:“Tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược và người đứng đầu đủ phẩm chất, năng lực và uy tín ngang tầm với nhiệm vụ” (1); “Đổi mới căn bản nội dung, chương trình, phương pháp giáo dục lý luận chính trị theo hướng khoa học, sáng tạo, hiện đại và gắn lý luận với thực tiễn; đưa việc bồi dưỡng lý luận chính trị, cập nhật kiến thức mới cho cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ, lãnh đạo chủ chốt các cấp đi vào nền nếp, nâng cao chất lượng, hiệu quả và phù hợp với từng đối tượng. Kết hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa học tập lý luận với rèn luyện, thử thách cán bộ trong thực tiễn để nâng cao bản lĩnh chính trị; khắc phục tình trạng ngại học, lười học lý luận chính trị trong cán bộ đảng viên. Tập trung xây dựng, củng cố, thường xuyên bồi dưỡng nâng cao phẩm chất, năng lực của đội ngũ giảng viên chính trị, báo cáo viên; kiện toàn nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống các trường chính trị” (2).

Thực hiện Quy định số 09-QĐi/TW, ngày 13/11/2018 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của trường Chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và Quy định số 11-QĐi/TU ngày 17/01/2019 của Ban Thường vụ tỉnh ủy Sơn La về chức năng nhiệm vụ và tổ chức bộ máy của trường Chính trị tỉnh. Hiện nay, chức năng, nhiệm vụ chính của Trường là đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý của hệ thống chính trị cấp cơ sở, cán bộ, công chức, viên chức ở địa phương về lý luận chính trị; chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ về công tác xây dựng Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội; kỹ năng lãnh đạo, quản lý; tham gia nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn về xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trên địa bàn tỉnh Sơn La.

Để đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ được giao, Ban Chấp hành Đảng bộ, Ban Giám hiệu Trường Chính trị tỉnh Sơn La  luôn nhận được sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND-UBND tỉnh và Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh tập trung lãnh đạo thực hiện đa dạng hóa các loại hình, phương thức đào tạo, bồi dưỡng phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và điều kiện thực tế của nhà trường và địa phương. Tiếp tục đổi mới các khâu trong quá trình đào tạo, bồi dưỡng, giảng dạy, quản lý học viên, nghiên cứu thực tế, đánh giá kết quả học tập, rèn luyện của học viên nhà trường theo hướng gắn với thực tiễn, tạo chuyển biến tích cực về chất lượng đào tạo, bồi dưỡng và nghiên cứu khoa học góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cho tỉnh nói chung. Trong đó, đặc biệt chú trọng quan tâm lãnh đạo xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên của nhà trường. Trong từng giai đoạn cụ thể, Ban Chấp hành Đảng bộ, Ban Giám hiệu nhà trường đã ban hành các nghị quyết, xây dựng chương trình, kế hoạch cụ thể nhằm tiếp tục đào tạo, bồi dưỡng nâng cao chất lượng, trình độ chuyên môn, kỹ năng sư phạm cho đội ngũ giảng viên nhà trường. Tập trung lãnh đạo nâng cao chất lượng, từng bước chuẩn hóa đội ngũ giảng viên, chọn cử viên chức tham gia các lớp đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ, kỹ năng làm việc; đổi mới mạnh mẽ công tác tuyển dụng giảng viên theo hướng cạnh tranh đảm bảo khách quan, khoa học, hiệu quả. Với mục tiêu:“Dạy tốt, học tốt, quản lý tốt và phục vụ tốt”, hằng năm, nhà trường đã có các giải pháp tổ chức thực hiện nhiệm vụ, như: phân công bài giảng cho các giảng viên, ban hành kế hoạch thanh tra chuyên môn để tổ chức thực hiện thanh tra theo quý, lấy kiến của học viên về chất lượng giảng dạy của giảng viên; thanh tra đột xuất giờ giảng của giảng viên đang lên lớp; thanh tra đột xuất việc chấp hành quy chế giảng dạy của  giảng viên đang thực hiện giảng dạy tại các lớp tại các đơn vị liên kết đào tạo ở các huyện và thành phố, nhằm nâng cao ý thức trách nhiệm của giảng viên trong việc thực hiện quy chế chuyên môn của trường. Tổ chức thao giảng cấp khoa để lựa chọn giảng viên tham gia Hội thi giảng viên dạy giỏi cấp trường và Hội thi giảng viên dạy giỏi các trường chính trị tỉnh, thành phố trong toàn quốc ( trường đã  có 11 giảng viên tham dự Hội thi giảng viên dạy giỏi các trường chính trị cấp Học viên và đều đạt danh hiệu giảng viên dạy giỏi toàn quốc)… Đến nay, chất lượng đội ngũ giảng viên nhà trường đã được nâng lên rõ rệt, số lượng giảng viên chính và giảng viên có trình độ thạc sỹ tăng lên, cụ thể tính đến thời điểm tháng 01.2023 trường có 36 giảng viên, trong đó: giảng viên chính có 13 đồng chí, giảng viên có 23 đồng chí; về trình độ chuyên môn có: tiến sỹ có 02 đồng chí chiếm tỷ lệ 5,6%, thạc sỹ có 33 đồng chí chiếm tỷ lệ 91,7%, cử nhân có 01 đồng chí  chiếm tỷ lệ 2,7%; về trình độ lý luận chính trị: cao cấp và tương đương có 26 đồng chí chiếm tỷ lệ 74,3%, trung cấp có 09 đồng chí chiếm tỷ lệ 25,7%.

Tuy nhiên, trong những năm gần đây với sự phát triển nhanh chóng của khoa học, công nghệ, sự tác động mạnh mẽ của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng và yêu cầu đòi hỏi ngày càng cao đối với đội ngũ cán bộ hiện nay thì việc nâng cao hơn nữa chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của hệ thống các trường chính trị mà trước hết là năng lực, phẩm chất của đội ngũ giảng viên là một nhiệm vụ cấp thiết. Với mục đích nhằm chuẩn hóa, nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn và các hoạt động khác của trường chính trị và đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra, ngày 19/5/2021 Ban Chấp hành Trung ương đã ban hành Quy định số 11-QĐ/TW quy định về trường chính trị chuẩn. Là một đơn vị nằm trong hệ thống trường chính trị của cả nước thì việc xây dựng trường chính trị chuẩn vừa là mục tiêu vừa là nhiệm vụ của Trường Chính trị tỉnh Sơn La hiện nay. Để đạt được mục tiêu phấn đấu đến năm 2025 đạt chuẩn mức độ 1 và đến năm 2030 đạt chuẩn mức độ 2 thì việc xây dựng đội ngũ giảng viên đáp ứng các tiêu chí trường chính trị chuẩn là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của Trường Chính trị tỉnh Sơn La hiện nay. So với các tiêu chí yêu cầu đối với đội ngũ giảng viên để đạt trường chính trị chuẩn đã xác định tại Quy định 11-QĐ/TW thì thực tế hiện nay đội ngũ giảng viên của trường đã cơ bản đáp ứng được yêu cầu, song vẫn còn có một số tiêu chí chưa đảm bảo, cụ thể như: về tiêu chí về tỷ lệ cơ cấu đội ngũ giảng viên trong tổng số cán bộ, viên chức chiếm 71% (tiêu chí quy định là 1 ít nhất là 75% đối với trường chính trị chuẩn mức độ 1; ít nhất là 75% đối với trường chính trị chuẩn mức độ 2); về tỷ lệ giảng viên chính đạt 37,1%(tiêu chí quy định là 1 ít nhất là 60% đối với trường chính trị chuẩn mức độ 1; 80% trở lên đối với trường chính trị chuẩn mức độ 2);  giảng viên có trình độ trung cấp, cao cấp lý luận chưa đảm bảo theo tỷ lệ quy định… Do vậy, để tiếp tục xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên đáp ứng yêu cầu mới đặt ra, tôi thiết nghĩ trong thời gian tới Trường Chính trị tỉnh Sơn La cần quan tâm thực hiện tốt các  giải pháp cơ bản sau:

- Thứ nhất, tiếp tục phát huy vai trò, trách nhiệm của Đảng ủy, Ban Giám hiệu đối với việc nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên của Trường. Xuất phát từ việc nhận thức rõ vị trí, vai trò của đội ngũ giảng viên, “đây là nhân tố quyết định sự thành công của việc tiếp tục đổi mới học tập lý luận chính trị trong nhà trường” (3) cần coi trọng hơn nữa việc xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên, coi đây là vấn đề đầu tiên cần quan tâm chỉ đạo thực hiện. Bên cạnh đó để đảm bảo các tiêu chí của trường chính trị đạt chuẩn đối với đội ngũ giảng viên,  Đảng ủy, Ban Giám hiệu có sự chỉ đạo thường xuyên, sát sao hơn nữa đối với đội ngũ giảng viên, tăng cường sinh hoạt chuyên môn nhằm định hướng, bồi dưỡng, nâng cao nhận thức, trình độ kỹ năng nghề nghiệp cho đội ngũ giảng viên. Đồng thời xác định rõ các yêu cầu để xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên trong những năm tiếp theo, trong đó cần quan tâm hoàn thiện các tiêu chí của trường chính trị chuẩn mà nhà trường chưa đạt được, như:

Một là,  về chất lượng đội ngũ giảng viên đảm bảo về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, trình độ lý luận chính trị, quản lý nhà nước và trình độ khác theo quy định.

Hai là, có khả năng nghiên cứu khoa học và tổng kết thực tiễn, tham gia đề tài khoa học cấp tỉnh, biên soạn được tài liệu giảng dạy, học tập theo phân cấp.

- Thứ hai, tiếp tục quan tâm giáo dục, rèn luyện nâng cao bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp cho đội ngũ giảng viên. Hơn ai hết, đội ngũ giảng viên phải là người nắm vững và trung thành với chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, thực hiện nghiêm túc đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, thực sự là những chiến sĩ tiên phong trên mặt trận tư tưởng, lý luận; kiên quyết đấu tranh phê phán những quan điểm sai trái, chống đối của các thế lực thù địch để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng; có phẩm chất đạo đức tốt, lối sống trong sáng. Có thể nói đây là yêu cầu hàng đầu của giảng viên chính trị cần phải có. Do vậy, nhà trường cần tiếp tục thực hiện nghiêm túc chế độ học tập nghị quyết của Đảng, các chuyên đề Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Nêu cao tính tiên phong gương mẫu của cán bộ đảng viên, thực hiện nghiêm túc chế độ, quy định về tự phê bình và phê bình. Tăng cường công tác thanh, kiểm tra sớm phát hiện những biểu hiện lệch lạc, kịp thời uốn nắn, sửa chữa những sai lầm, khuyết điểm để tự điều chỉnh bản thân. Đồng thời, kiên quyết đấu tranh với những biểu hiện sai trái, vi phạm về phát ngôn, kỷ luật Đảng. Đây là môi trường rất quan trọng để giáo dục, rèn luyện đội ngũ giảng viên.

- Thứ ba, cần tăng cường đẩy mạnh hơn nữa hoạt động nghiên cứu khoa học, nghiên cứu thực tế,  tổng kết thực tiễn. Bởi thông qua hoạt động này sẽ góp phần nâng cao kiến thức thực tiễn của giảng viên, làm cho những nội dung giảng dạy thêm phong phú, sâu sắc, thuyết phục hơn. Vì vậy, cần tiếp tục nghiên cứu đổi mới các hình thức đi nghiên cứu thực tế của giảng viên đảm bảo chất lượng, hiệu quả hơn và dành thời gian, kinh phí thỏa đáng cho các hoạt động này. Đồng thời tạo điều kiện để đội ngũ giảng viên có thể tiếp cận và tham gia nghiên cứu các đề tài khoa học cấp tỉnh, đây cũng là một trong những tiêu chí để đảm bảo đạt trường chính trị chuẩn theo quy định.

- Thứ tư, đảm bảo thực hiện tốt, kịp thời chế độ, chính sách đối với giảng viên; nâng cao chất lượng các điều kiện phục vụ cho các hoạt động chung và hoạt động giảng dạy của nhà trường.

- Thứ năm, đối với mỗi giảng viên cần nhận thức rõ vị trí, vai trò và trách nhiệm của mình mà không ngừng phấn đấu tu dường, rèn luyện, giữ vững lập trường tư tưởng, phẩm chất, đạo đức lối sống và trình độ, năng lực chuyên môn, nghiệp vụ để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao. Nhận thức rõ vấn đề trên sẽ giúp cho mỗi giảng viên tự hoàn thiện mình để thật sự xứng đáng người giảng viên giảng dạy lý luận chính trị.

Với sự vận động không ngừng của thực tiễn và sự thay đổi, phát triển không ngừng của điều kiện kinh tế - xã hội đòi hỏi nội dung chương trình giảng dạy cần thường xuyên cập nhật và đổi mới để đáp ứng yêu cầu đặt ra. Bối cảnh đó đòi hỏi mỗi giảng viên giảng dạy lý luận chính trị cần không ngừng nâng cao tinh thần tự học, tự nghiên cứu để nâng cao năng lực công tác đáp ứng yêu cầu giảng dạy lý luận chính trị. Chỉ có tự học, tự bồi đắp tri thức bằng nhiều con đường, nhiều cách thức khác nhau thì mới có thể bù đắp được những thiếu khuyết về tri thức khoa học, về đời sống xã hội. Trước yêu cầu đó đòi hỏi mỗi giảng viên cần không ngừng nâng cao tính tự học, tự nghiên cứu, tự tìm tòi và cập nhật kiến thức mới đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của giảng dạy lý luận chính trị.

Đồng thời, quan trọng hơn nữa đối với giảng viên giảng dạy lý luận chính trị là phải luôn gương mẫu về phẩm chất, đạo đức, lối sống; gương mẫu trong việc chấp hành các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước, của địa phương; các quy định, quy chế chuyên môn của nhà trường; luôn đảm bảo tính nhất quán giữa việc nói, viết và làm có như vậy việc giảng dạy lý luận chính trị của giảng viên mới đảm bảo tính thuyết phục, mỗi giảng viên mới thật sự là tấm gương truyền tải cảm hứng cho học viên trong nghiên cứu và học tập lý luận chính trị, nhằm khắc phục tình trạng ngại học, lười học lý luận chính trị hiện nay, giúp học viên am hiểu, nắm chắc các quan điểm của Đảng vận dụng vào thực tiễn cho đúng góp phần quan trọng vào việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị của bản thân, cũng như của cơ quan đơn vị, địa phương.   

Có thể khẳng định rằng, đội ngũ giảng viên là nhân tố hàng đầu quyết định chất lượng đào tạo, bồi dưỡng của Trường Chính trị tỉnh Sơn La trong giai đoạn hiện nay. Để xây dựng và phát triển, phấn đấu đạt chuẩn mức độ 1 năm 2025 và mức độ 2 năm 2030, mỗi người giảng viên cần nêu cao trách nhiệm của mình trong việc học tập để nâng cao trình độ chuyên môn đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của nhiệm vụ giảng dạy lý luận chính trị, phấn đấu đưa Trường Chính trị tỉnh Sơn La sớm đạt chuẩn trong thời gian tới./.

                         ThS. Mè Thu Thủy - Phó trưởng Khoa Xây dựng Đảng

(1) Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, HN. 2011, tập 5, tr.309.

(2)  Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, HN. 2011, tập 5, tr.309.

(3) Ban Bí thư, Kết luận số 94-KL/TW ngày 28 tháng 3 năm 2014 của Ban Bí thư về tiếp tục đổi mới việc học tập lý luận chính trị trong hệ thống giáo dục quốc dân.